Wat is de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en wat houdt het precies in?

Geplaatst op 17/09/2022

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is een gedeeltelijke belastingvrijstelling bij de vererving of schenking van ondernemingsvermogen. Dit betekent minder of geen belasting over de waarde van de onderneming. Het doel van BOR is om te voorkomen dat bedrijven liquiditeits- en continuïteitsproblemen krijgen.

Zonder toepassing van de BOR leidt het schenken of vererven van aandelen namelijk in principe tot een heffing van twee belastingen:

-        Inkomstenbelasting over de meerwaarde van de aandelen (de vervreemdingsprijs minus de verkrijgingsprijs) tegen een tarief van 26.90% in box 2 van de inkomstenbelasting;

-        Erfbelasting over de volledige waarde van de aandelen; voor verkrijgingen door kinderen van hun ouder(s) 10% (tot €128.750) en 20% (over het meerdere); voor kleinkinderen en verdere afstammelingen is dit 18% tot €128.750 en 36% voor het meerdere en voor alle overige verkrijgers gelden de tarieven 30% (tot €128.750) en 40% (over het meerdere).

In totaal gaat ongeveer 40% van de belasting op erfenis of schenking van AB-aandelen. Onder de BOR kan de heffing over ondernemingsvermogen worden verlaagd naar 3%, of zelfs 0%.

De bedrijfsopvolgingsregeling in de inkomstenbelasting

Voor de inkomstenbelasting betekent de BOR dat de volledige fiscale eis van 26,9% van de vermogenswaarde van de kwalificerende onderneming (plus een inleg van 5% op het geïnvesteerde vermogen) kan worden doorberekend aan de rechtverkrijgende (erfgenaam of ontvanger). Hierdoor wordt de belastingvordering doorgeschoven en is er feitelijk sprake van van uitstel van belastingheffing.

De bedrijfsopvolgingsregeling in de Successiewet

De BOR in de Successiewet kan als volgt kort worden samengevat: De eerste € 1.119.845 (2021) aan kwalificerend bedrijfskapitaal is onder bepaalde voorwaarden volledig vrijgesteld. Van het meerdere is 83% belastingvrij. Voor elke EUR boven 1.119.845 EUR is 0,83 EUR vrijgesteld en 0,17 EUR belast. Dit belastingvrije mechanisme zorgt dus voor onmiddellijke belastingbesparingen.

Kortom, de inkomstenbelasting kan onder bepaalde voorwaarden worden uitgesteld en de vrijstellingen van onroerende voorheffing zijn zeer ruim. Het financiële belang van deze voorzieningen is dan ook aanzienlijk.

Aan welke voorwaarden moet je voldoen voor de bedrijfsopvolgingsregeling?

De BOR kan alleen onder voorwaarden worden toegepast – om misbruik van de regeling te voorkomen en dus alleen reële bedrijfsopvolgingen onder de regeling te laten vallen. De voorwaarden in de inkomstenbelasting zijn niet gelijk aan de voorwaarden in de Successiewet.

De voorwaarden zijn als volgt:

Voorwaarden bedrijfsopvolgingsregeling in de inkomstenbelasting:

-        Aanmerkelijk belang: U moet een aanmerkelijk belang hebben (meer dan 5% van de aandelen).

-        Bedrijf: Uw bedrijf moet een bedrijf zijn op grond van de Wet inkomstenbelasting 2001. Dit betekent dat BOR alleen van toepassing kan zijn op de actieve componenten van uw bedrijf.

-        Consolidatie: Als u een belang heeft in een holdingmaatschappij die aandelen houdt in een (of meer) werkmaatschappijen die een materiële onderneming drijft (drijven), wordt er geconsolideerd op het niveau van de holding. Dit betekent dat de activa van de werkmaatschappij worden toegerekend aan de holding. Voorwaarde is dat de holding een belang van minimaal 5% heeft in de werkmaatschappij.

-        Dienstverband: Bij een schenking dient de verkrijger voorafgaand aan de schenking drie jaar (zogenaamde 36 maanden) in dienst te zijn geweest bij een van de groepsvennootschappen.

Voorwaarden bedrijfsopvolgingsregeling in de erf- en schenkbelasting

-        Onderneming: Net als de inkomstenbelasting is de BOR-erfrecht alleen van toepassing als u een substantiële onderneming drijft. Hetzelfde geldt in dit geval: BOR kan alleen worden toegepast op de actieve componenten van uw bedrijf.

-        Consolidatie: in het geval je een belang hebt in een holdingmaatschappij die aandelen houdt in een (of meerdere) werkmaatschappij(en) die een materiële onderneming drijft (drijven), wordt er geconsolideerd. Dit houdt dus ook in dat de bezittingen van de werkmaatschappij toegerekend worden aan de holding. Voorwaarde is hier ook dat de holding een minimaal belang van 5% heeft in de werkmaatschappij.

-        Bezitseis: de schenker moet gedurende tenminste vijf jaren voorafgaand aan de schenking houder zijn geweest van de AB-aandelen. Ingeval er sprake is van een verkrijging krachtens erfrecht, dient de erflater één jaar houder te zijn geweest van de aandelen.

-        Voortzettingseis: De verkrijger moet de onderneming voortzetten of de aandelen (certificaten) ten minste vijf jaar aanhouden.

De bezitseis: uitspraken van de Hoge Raad

De Hoge Raad heeft op 29 mei 2020 ten aanzien van de bezitseis twee arresten gewezen over de vraag of bij de uitbreiding van een bestaande onderneming voor deze uitbreiding een aparte bezitseis geldt. In het eerste arrest had een werkmaatschappij, één jaar voor de schenking ondernemingsactiviteiten overgekocht van een derde. Inspecteurs en het hof waren van oordeel dat daarmee de vijfjarige periode van nieuw bezit was begonnen, maar dat was niet de opvatting van de Hoge Raad. De Hoge Raad heeft besloten dat de termijn van vijf jaar niet meer ingaat vanwege de overname van nieuwe bedrijfsactiviteiten. Doorslaggevend is in dit geval dat de activiteit van de overname een verlengstuk is van de activiteit van de werkmaatschappij. Als zodanig zijn deze activiteiten geconsolideerd in de werkmaatschappij, zodat de eigendomsperiode voortduurt. In een ander oordeel had de Belastingdienst gelijk. Het gaat om de aankoop van twee deelnemingen over een periode van vijf jaar. Aangezien het afzonderlijke bedrijven zijn en hun activiteiten van elkaar verschillen, wordt niet aan de bezitstermijn voldaan.

Op basis van deze oordelen is het mogelijk om binnen een periode van vijf jaar acquisities te doen die nog BOR-in aanmerking komen indien de overgenomen partij deelneemt in activiteiten die passen bij bestaande ondernemingen.

Als u meer wilt weten over de BOR, of u heeft andere fiscale vragen, neemt u dan gerust contact met ons op. Telefoonnummer 085 - 877 14 21;
E- mail 
info@vincer.nl  of gebruik het contact formulier op onze website.   
Volg ons ook op onze social mediakanalen 
FacebookInstagramLinkedIn en Twitter